ادبیات کودک در عراق از اوایل قرن بیستم و به طور دقیق از سال های دهه بیستم قرن بیستم تا دهه شصت آن آغاز گردید و در دهه های هفتاد و هشتاد از قرن بیستم پیشرفت قابل ملاحظه و شکوفایی فراوانی به خود دید ؛ اما در سال های دهه 90 و سال های هزاره سوم به سبب نتایج جنگ اول خلیج فارس و آثار و تبعات جنگ دوم خلیج فارس ، ادبیات عرب در عراق شاهد عقب ماندگی و رکودی آشکار گردید.

 

 

 

 و علیرغم آن پستی و بلندی ها و موانع پیش آمده در مسیر ادبیات کودک در عراق ، فعالیت هایی در این زمینه از جانب حکومت و دولت عراق مشاهده می شود و بدین منظور دولت اقدام به تدوین برخی زیر ساخت ها نمود و بسیاری از پروژه ها را جهت توجه به ادبیات کودک و توسعه آن ، راه اندازی نمود . و در کنار آن جوایز و هدایایی را برای تشویق و ترغیب ادبیات کودک در همه بخش ها و فعالیت های ادبی زیر مجموعه ادبیات کودک نخصیص نمودند . 

 

 

 


ادبیات کودک عراق راهی به درازای تاریخ این سرزمین دارد و برگرفته از تمدن و تاریخ پربار آن است ؛ راهی که در دهه بیست تا شصت قرن بیستم ، ادبیات مدرن کودک عراق را پایه ریزی می کند ؛ راهی که در دهه ی هفتاد تا نود میلادی دوره بالندگی ادبیات کودک را پدید می آورد . راهی که با آغاز هزاره سوم میلادی دوره درون گرایی ادبیات عراق را رقم می زند ، راهی که نشانگر آینده ای روشن و درخشان است .

 

 

 


و آنطور که پیداست ادبیات کودک در عراق به شکل فعال و حقیقی خود ، در اواخر دهه شصت از قرن بیستم با انتشار مجله ی « مجلتی » و به دنبال آن مجله « مزمار » شکل گرفت که شهرت و آوازه ی بزرگی هم در داخل و هم در خارج از کشور عراق داشتند .از این دوره بود که ادبیات کودک دوران پیشرفت خود که همراه با فراز و نشیب هایی متناسب با شرایط اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و اجتماعی بوده را آغاز نمود .و با این منوال ، ادبیات کودک در عراق مراحلی را همچون مرحله ترجمه و مرحله اقتباس و تألیف و ابتکار و فن آوری و مرحله شکل گیری و دیگر مراحل رشد خود را طی نمود .

 

 

 

 

 

 

 

 


فهرست مطالب
1. نگاهی به ادبیات کودکان    1
1-1 .  کودک و دوران کودکی    2
1-1-1 . اهمّیّت و جایگاه دوره ی کودکی    3
1-1-2 . دیدگاه اسلام به کودک    4
1-2 . تعریف ادبیات کودک    7
1-3 . اصطلاح ادبیات کودک    8
1-4. دیدگاه های متفاوت درباره ادبیات کودک    15
1-5 . اهمیت و اهداف ادبیات کودک    21
1-5-1 . اهداف ادبیات کودک    22
1-5-1-1 .  اهداف تربیتی    22
1-5-1-2.  اهداف زبانی    23
1-5-1-3 . اهداف تعلیمی ، آموزشی و شناختی    25
1-5-1-4. اهداف تفریحی    26
1-5-1-5. اهداف زیبایی شناختی و ذوقی    27
1- 6 . تأثیرادبیات کودک در رشد شخصیت کودک    28
1-7 . وظایف ادبیات کودک    31
1-7-1. وظیفه اجتماعی    31
1-7-2. وظیفه تاریخی و فرهنگی    32
1-8 . انواع ادبیات کودک    33
1-8-1 . قصه    34
1-8-1-1. قصه های خیالی    36
1-8-1-2. قصه های جن و پری و جادوگران    38
1-8-1-3. قصه های حیوانات    39
1-8-1-4. قصه های واقع گرایانه    42
1-8-1-5. قصه های تاریخی    43
1-8-1-6. قصه های دینی    44
1-8-1-7. قصه های ادبی    45
1-8-1-8. قصه های فکاهی    46
1-8-1-9. قصه های علمی    46
1-8-2 . شعر کودک    48
1-8-2-1. خیال در شعر کودک    48
1-8-2-2 . وزن در شعر کودک    49
1-8-2-3 . انواع شعر کودک    51
1-8-2-3-1 . لالایی ها    51
1-8-2-3-2. متل ها     51
1-8-2-3-3 . شعرهای غنایی    52
1-8-2-3-4 . قصه های منظوم    52
1-9. پیدایش و سیر تاریخی ادبیات کودک    52
1-9-1 . تاریخچه ادبیات کودک در جهان    56
1-9-2. ادبیات کودک در سرزمین های عربی    62

 


2. سیر تاریخی ادبیات کودک در عراق    65

4-1 . بیانگذاران ادبیات کودک در عراق    68
4-1-1 . نمونه ی شعر از احمد حقی حلی    71
4- 2 . شعر کودکان  در کشور عراق    71

4-3. داستان های کودکانه در کشور عراق    74

4-3-1 . نمونه ای از داستان ذکری لعیبی    76
4-4 . نمایش کودکانه  در کشور عراق    79

4-5 . مطبوعات کودکان  در کشور عراق    80

4-5-1 . نمونه شعر از یاسین نبیل    84
4-6. لغت نامه ها و دایره المعارف خاص کودکان    87
4-7 . نقش مراکز انتشاراتی در توسعه ادبیات کودک    87
4-8 . ترانه های کودکانه    88

4-9 . ادبیات کودک در عراق ،

تجربه ای بدون مطالعه دقیق و برنامه ریزی صحیح    90

4-9-1 . تدریس کتب مدارس    92
4-9-2 . از بین بردن درک و خیال کودک عراقی    93

 


4-10 . نتیجه    95
الف . منابع فارسی    99
ب . منابع عربی    99